Tổng quan lâm sàng: Viêm đường mật cấp

TỔNG QUAN LÂM SÀNG: VIÊM ĐƯỜNG MẬT CẤP (CLINICAL OVERVIEW: Acute Cholangitis)

Elsevier Point of Care. Cập nhật ngày 14 tháng 3 năm 2025. Bản quyền thuộc Elsevier BV. Bảo lưu mọi quyền

Dịch, vẽ hình và chú giải thuật ngữ: Ths.Bs. Lê Đình Sáng

Tổng quan

Thuật toán chẩn đoán và điều trị viêm đường mật cấp. Vẽ hình: Bs Lê Đình Sáng

Hành động khẩn cấp
Khởi động hỗ trợ hô hấp và tuần hoàn khẩn cấp cùng với dẫn lưu đường mật ngoài việc điều trị kháng sinh ở bệnh nhân viêm túi mật nặng (độ III)

Điểm chính

• Viêm đường mật cấp là tình trạng toàn thân đặc trưng bởi viêm và nhiễm trùng trong ống mật do vi khuẩn đi lên từ tá tràng khi có tắc nghẽn ống mật chủ
• Nguyên nhân phổ biến nhất là tắc nghẽn do sỏi mật, nhưng cũng có thể do hẹp lành tính hoặc ác tính, tắc nghẽn stent đường mật, chèn ép từ bên ngoài, và nhiễm ký sinh trùng ở ống mật
• Biểu hiện lâm sàng điển hình là đau và đè đau vùng hạ sườn phải, vàng da, và sốt và/hoặc rét run (tam chứng Charcot); các dấu hiệu và triệu chứng bổ sung liên quan đến nhiễm trùng huyết cũng có thể xuất hiện
• Chẩn đoán dựa trên tiền sử, bằng chứng lâm sàng và xét nghiệm về viêm toàn thân và ứ mật, và kết quả chẩn đoán hình ảnh cho thấy giãn đường mật hoặc nguyên nhân có thể gây tắc nghẽn
• Điều trị tất cả các bệnh nhân bao gồm liệu pháp kháng sinh theo kinh nghiệm, giảm đau, truyền dịch tĩnh mạch, và dẫn lưu đường mật thông qua nội soi mật tụy ngược dòng trong hầu hết các trường hợp
• Phác đồ kháng sinh theo kinh nghiệm dựa trên mức độ nghiêm trọng của viêm đường mật, mầm bệnh có khả năng liên quan, chức năng thận và gan, và các yếu tố nguy cơ kháng kháng sinh

Những điểm cần lưu ý
Cân nhắc viêm đường mật cấp ở người lớn tuổi bị sốt và hạ huyết áp, ngay cả khi không có các dấu hiệu và triệu chứng kinh điển

Thuật ngữ

Làm rõ về mặt lâm sàng

• Viêm đường mật cấp là tình trạng toàn thân đặc trưng bởi đau bụng, sốt và vàng da do viêm và nhiễm trùng trong ống mật
• Gây ra bởi vi khuẩn đi lên từ tá tràng khi có tắc nghẽn ống mật chủ
• Nguyên nhân phổ biến nhất của tắc nghẽn là sỏi mật nhưng cũng có thể do hẹp ác tính, tắc nghẽn stent đường mật, chèn ép từ bên ngoài, nhiễm ký sinh trùng ở ống mật, hoặc nguyên nhân bẩm sinh, viêm, hậu phẫu, hoặc hậu nhiễm trùng

Phân loại
Phân loại theo các mức độ nghiêm trọng sau:

Nhẹ (độ I)

• Được định nghĩa là viêm đường mật cấp không đáp ứng tiêu chí cho viêm đường mật độ II hoặc III tại thời điểm chẩn đoán ban đầu

Trung bình (độ II)

• Được định nghĩa là viêm đường mật cấp liên quan đến bất kỳ yếu tố nào sau đây:
  • Số lượng bạch cầu bất thường (lớn hơn 12.000 mm³ hoặc nhỏ hơn 4.000 mm³)
  • Sốt cao (nhiệt độ 39°C hoặc cao hơn)
  • Tuổi 75 năm trở lên
  • Tăng bilirubin máu (5 mg/dL hoặc cao hơn)
  • Giảm albumin máu
  • Có nguy cơ tiến triển thành độ III nếu không có can thiệp ngay lập tức

Nặng (độ III)

• Được định nghĩa là viêm đường mật cấp kèm theo rối loạn chức năng ở 1 hoặc nhiều hệ thống và/hoặc cơ quan
• Có thể liên quan đến suy thận, hạ huyết áp, rối loạn chức năng gan, giảm tiểu cầu, thay đổi mức độ ý thức, hoặc suy hô hấp

Chẩn đoán

Biểu hiện lâm sàng
Phổ rộng biểu hiện lâm sàng từ đau nhẹ, không liên tục đến nhiễm trùng huyết đe dọa tính mạng

Tiền sử

• Sốt không liên tục và/hoặc rét run
• Đau vùng hạ sườn phải hoặc vùng bụng trên
• Vàng da
• Trong các trường hợp nặng, các triệu chứng có thể tiến triển bao gồm các triệu chứng liên quan đến hạ huyết áp và thay đổi trạng thái tâm thần
• Có thể có tiền sử sỏi mật, thủ thuật đường mật trước đó, hoặc có stent đường mật
• Ở bệnh nhân từ 75 tuổi trở lên, viêm đường mật có thể biểu hiện không kèm đau bụng, sốt hoặc vàng da; có thể chỉ biểu hiện mệt mỏi, triệu chứng của hạ huyết áp, hoặc thay đổi ý thức

Khám thực thể

• Tam chứng Charcot kinh điển được quan sát thấy ở khoảng 50% đến 70% bệnh nhân và bao gồm:
  • Đau và đè đau vùng hạ sườn phải
  • Vàng da
  • Sốt và/hoặc rét run
• Bằng chứng của nhiễm trùng huyết ở bệnh nhân bệnh nặng (có hạ huyết áp và thay đổi trạng thái tâm thần ngoài các triệu chứng của tam chứng Charcot được gọi là ngũ chứng Reynolds và được quan sát thấy ở ít hơn 10% các trường hợp):
  • Thay đổi mức độ ý thức
  • Hạ huyết áp
  • Da xanh tái
  • Nhịp tim nhanh
  • Thở nhanh
• Bệnh nhân từ 75 tuổi trở lên có nhiều khả năng biểu hiện các đặc điểm của ngũ chứng Reynolds hoặc mệt mỏi không rõ nguyên nhân, và ít có khả năng có các thành phần của tam chứng Charcot so với bệnh nhân trẻ tuổi hơn

Nguyên nhân và Yếu tố nguy cơ

Nguyên nhân

• Viêm đường mật cấp do sự phát triển của vi khuẩn trong mật khi có tắc nghẽn và ứ đọng đường mật
• Các vi sinh vật thường gặp nhất là Escherichia coli (25%-50% các trường hợp), Klebsiella pneumoniae (15%-20% các trường hợp), các loài Enterococcus (10%-20% các trường hợp), và các loài Enterobacter (5%-10% các trường hợp)
• Các loài Enterococcus (50%-60% các trường hợp) là vi khuẩn được phát hiện phổ biến nhất ở bệnh nhân có stent đường mật
• Nguyên nhân phổ biến nhất của tắc nghẽn là sỏi ở ống mật chủ (choledocholithiasis)
• Các nguyên nhân khác bao gồm:
  • Hẹp ác tính (tức là khối u ở ống mật, túi mật, bóng Vater, tá tràng, tụy) chiếm 10% đến 30% các trường hợp
  • Hẹp bẩm sinh
  • Biến chứng sau phẫu thuật (ví dụ: tổn thương ống mật, hẹp miệng nối mật ruột)
  • Các tình trạng viêm (ví dụ: viêm đường mật xơ hóa nguyên phát)
  • Viêm tụy cấp
  • Nhiễm ký sinh trùng ở ống mật (thường là giun đũa Ascaris lumbricoides hoặc sán lá gan)
  • Áp lực từ bên ngoài
  • Xơ hóa nhú Vater
  • Túi thừa tá tràng
  • Cục máu đông
  • Hội chứng bồn mật sau phẫu thuật miệng nối mật ruột
  • Đưa vi khuẩn vào đường mật do thủ thuật y tế (phổ biến nhất trong nội soi mật tụy ngược dòng để điều trị tắc nghẽn đường mật)
  • Hậu nhiễm trùng (ví dụ: bệnh lý đường mật do AIDS)

Yếu tố nguy cơ và/hoặc mối liên quan
Các yếu tố nguy cơ/mối liên quan khác

• Các yếu tố nguy cơ cho sỏi mật cũng làm tăng nguy cơ phát triển viêm đường mật
  • Béo phì
  • Chế độ ăn nhiều chất béo
  • Lối sống ít vận động
  • Giảm cân nhanh
  • Mang thai
  • Các loại thuốc thúc đẩy hình thành sỏi mật
    • Ampicillin
    • Thuốc kháng cholinergic
    • Ceftriaxone
    • Dapsone
    • Erythromycin
    • Fibrates
    • Liệu pháp thay thế hormone
    • Octreotide

Thủ thuật chẩn đoán

Công cụ chẩn đoán chính

• Chẩn đoán thông qua tiền sử, bằng chứng lâm sàng và xét nghiệm về viêm toàn thân và ứ mật, và kết quả chẩn đoán hình ảnh cho thấy nguyên nhân có thể gây tắc nghẽn
• Tam chứng Charcot gồm sốt, đau hạ sườn phải và vàng da là biểu hiện bệnh lý đặc hiệu của viêm đường mật và có độ đặc hiệu 95%; tuy nhiên, độ nhạy của nó thấp hơn nhiều, khoảng 26% trong các nghiên cứu gần đây
• Ở bệnh nhân từ 75 tuổi trở lên, viêm đường mật có thể chỉ biểu hiện mệt mỏi, triệu chứng của hạ huyết áp, hoặc thay đổi ý thức
• Xét nghiệm công thức máu, sinh hóa máu toàn diện, protein C-phản ứng, thời gian prothrombin, INR, và cấy máu ở tất cả bệnh nhân để giúp thiết lập chẩn đoán và hướng dẫn điều trị
• Mức prolactin huyết thanh và interleukin-6 cũng có thể được chỉ định để cung cấp thông tin về mức độ nghiêm trọng của bệnh
• Tiến hành siêu âm bụng ban đầu, CT bụng có cản quang, hoặc chụp cộng hưởng từ mật tụy để xác nhận sự hiện diện của sỏi mật, khối u, hoặc stent gây tắc nghẽn ống mật
• Trước khi can thiệp điều trị, nội soi mật tụy ngược dòng hoặc chụp đường mật qua da qua gan (ít phổ biến hơn) được chỉ định để xác nhận vị trí và bản chất của tắc nghẽn; cho phép sinh thiết bất kỳ tổn thương nào được xác định và can thiệp điều trị đồng thời (tức là dẫn lưu đường mật, lấy sỏi, đặt stent)
• Lấy mẫu nuôi cấy từ mật hoặc stent đường mật (nếu có) trong quá trình nội soi mật tụy ngược dòng hoặc chụp đường mật qua da qua gan
• Tiêu chí chẩn đoán đã được phát triển dựa trên các kết quả lâm sàng, xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh
  • Tiêu chí
    • A: Viêm toàn thân
      • Sốt/rét run
      • Kết quả xét nghiệm (số lượng bạch cầu bất thường lớn hơn 12.000 mm³ hoặc nhỏ hơn 4.000 mm³, nồng độ protein C-phản ứng tăng cao 3 mg/dL hoặc cao hơn)
    • B: Ứ mật
      • Vàng da (mức bilirubin 2 mg/dL hoặc cao hơn)
      • Kết quả xét nghiệm chức năng gan bất thường (nồng độ bilirubin, phosphatase kiềm, AST, ALT, và γ-glutamyl transpeptidase tăng cao hơn 1,5 lần giới hạn trên của bình thường)
    • C: Kết quả chẩn đoán hình ảnh
      • Giãn đường mật
      • Bằng chứng về nguyên nhân cơ bản (ví dụ: hẹp, sỏi mật)
    • Nghi ngờ viêm đường mật nếu 1 mục trong A và 1 mục trong B hoặc C có mặt
    • Chẩn đoán xác định có thể được đưa ra nếu 1 mục trong mỗi tiêu chí A, B và C có mặt

Xét nghiệm
Công thức máu

• Số lượng bạch cầu lớn hơn 12.000/mm³ hoặc nhỏ hơn 4.000/mm³ hỗ trợ chẩn đoán
• Sự hiện diện của giảm tiểu cầu cho thấy bệnh nặng

Xét nghiệm protein C-phản ứng

• Mức protein C-phản ứng 3 mg/dL hoặc cao hơn hỗ trợ chẩn đoán

Cấy máu

• Thực hiện cho tất cả bệnh nhân để giúp định hướng liệu pháp kháng sinh

Xét nghiệm chức năng gan

• Các phát hiện sau gợi ý viêm đường mật cấp:
  • Mức ALT huyết thanh tăng cao hơn 1,5 lần giới hạn trên của bình thường
  • Mức AST huyết thanh tăng cao hơn 1,5 lần giới hạn trên của bình thường
  • Mức γ-glutamyl transpeptidase huyết thanh tăng cao hơn 1,5 lần giới hạn trên của bình thường
  • Mức phosphatase kiềm huyết thanh tăng cao hơn 1,5 lần giới hạn trên của bình thường
  • Mức bilirubin tăng cao 2 mg/dL hoặc cao hơn; chủ yếu là bilirubin liên hợp

Mức albumin

• Giảm albumin máu liên quan đến tăng tỷ lệ tử vong

Mức procalcitonin huyết thanh

• Mức lớn hơn 0,5 nanograms/mL liên quan đến tăng tỷ lệ tử vong

Mức interleukin-6

• Mức nhỏ hơn 2 pg/mL liên quan đến tăng tỷ lệ tử vong

Nuôi cấy mật

• Nuôi cấy mật, sỏi ống mật chủ, hoặc stent đường mật bị tắc lấy ra trong quá trình nội soi mật tụy ngược dòng có kết quả dương tính ở hơn 80% các trường hợp

Chẩn đoán hình ảnh
Siêu âm bụng

• Xét nghiệm hình ảnh đầu tiên ở tất cả bệnh nhân nghi ngờ viêm đường mật cấp
• Có thể xác định sự hiện diện và nguyên nhân của tắc nghẽn và mức độ giãn đường mật

CT bụng có cản quang

• Có thể được thực hiện sau siêu âm ban đầu nếu xét nghiệm đó không rõ ràng/không chẩn đoán được và nghi ngờ lâm sàng vẫn còn
• Có thể xác định sự hiện diện và nguyên nhân của tắc nghẽn và mức độ giãn đường mật
• Có thể mô tả tất cả các cơ quan trong bụng và xác định các biến chứng của viêm đường mật cấp

Chụp cộng hưởng từ/Chụp cộng hưởng từ mật tụy

• Thực hiện nếu cả siêu âm bụng và CT đều không kết luận được
• Được khuyến nghị để chẩn đoán nguyên nhân do độ nhạy cao trong việc phát hiện sỏi đường mật và tắc nghẽn ác tính
• Không xâm lấn; tuy nhiên, nếu phát hiện sỏi ống mật chủ, thủ thuật điều trị bổ sung sẽ được yêu cầu

Siêu âm nội soi

• Độ chính xác tương đương với chụp cộng hưởng từ mật tụy trong chẩn đoán sỏi ống mật chủ; tuy nhiên, ít chính xác hơn đối với ung thư ác tính
• Xâm lấn tối thiểu; tránh các rủi ro liên quan đến nội soi mật tụy ngược dòng
• Tuy nhiên, nội soi mật tụy ngược dòng có thể được thực hiện trong cùng một quá trình gây mê nếu việc can thiệp điều trị được chỉ định

Hình 1. Viêm quanh đường mật trong viêm đường mật cấp. – Siêu âm bụng theo mặt cắt chéo cho thấy tăng âm rõ rệt quanh đường mật (mũi tên), kề bên nhánh tĩnh mạch cửa phải, do viêm quanh đường mật trong viêm đường mật cấp.
Nguồn: Kamaya A và cộng sự: Viêm đường mật cấp. Trong: Kamaya A và cộng sự, biên tập: Siêu âm chẩn đoán cho Kỹ thuật viên siêu âm. Elsevier; 2009:75.

Hình 2. Viêm đường mật cấp ở bệnh nhân nam 65 tuổi. – Viêm đường mật cấp ở bệnh nhân nam 65 tuổi với các triệu chứng đau bụng, sốt, rét run, vàng da, tăng bạch cầu và tăng mức protein C-phản ứng. Bệnh nhân có tiền sử các đợt viêm đường mật tái phát do bệnh sỏi mật. A, Hình ảnh cộng hưởng từ chuỗi xung T2 weighted TSE cho thấy giãn hai bên đường mật trong gan và tăng nhẹ cường độ tín hiệu quanh đường mật (mũi tên) ở đường mật trong gan bên phải bị giãn. Có một viên sỏi tại ống gan chung (đầu mũi tên). B, Hình ảnh cộng hưởng từ có cản quang trong thì tĩnh mạch cửa cho thấy ngấm thuốc thoáng qua xung quanh đường mật trong gan bên phải bị giãn (mũi tên). Có sự ngấm thuốc không đều tại thành đường mật trong gan bên phải (đầu mũi tên trắng), gọi là “ống mật xù xì”. Thuyên tắc được ghi nhận tại tĩnh mạch cửa chính bên trái (đầu mũi tên).
Nguồn: Eun HW và cộng sự: Đánh giá viêm đường mật cấp bằng chụp cộng hưởng từ. Eur J Radiol. 81(10):2476-80, 2011.

Hình 3. Viêm đường mật cấp ở bệnh nhân nam 54 tuổi. – Viêm đường mật cấp ở bệnh nhân nam 54 tuổi với các triệu chứng đau bụng, sốt, tăng bạch cầu và tăng mức protein C-phản ứng. Bệnh nhân có tiền sử các đợt viêm đường mật tái phát do bệnh sỏi mật. A-B, Hình ảnh cộng hưởng từ có cản quang trong thì tĩnh mạch cửa cho thấy giãn đường mật trong gan trái và ngấm thuốc thoáng qua đa ổ xung quanh các đường mật trong gan (mũi tên).

Nguồn: Eun HW et al: Assessment of acute cholangitis by MR imaging. Eur J Radiol. 81(10):2476-80, 2011, Figure 1.

Thủ thuật chẩn đoán
Nội soi mật tụy ngược dòng
Giải thích chung

• Kỹ thuật để quan sát đường mật và đường tụy cũng như túi mật; đồng thời cho phép can thiệp điều trị đồng thời (ví dụ: dẫn lưu đường mật, lấy sỏi, đặt stent)
• Bao gồm đưa ống soi vào tá tràng, do đó cho phép thông ống vào nhú tá tràng lớn và tiêm chất cản quang vào đường mật và đường tụy

Chỉ định

• Xác nhận vị trí giải phẫu và bản chất của tắc nghẽn trước bất kỳ can thiệp điều trị nào cho viêm đường mật cấp

Chống chỉ định

• Thủng ruột
• Bệnh nhân không ổn định
• Bất thường giải phẫu của đường tiêu hóa
• Giải phẫu đường tiêu hóa bị thay đổi do phẫu thuật
• Rối loạn đông máu chưa được điều trị

Biến chứng

• Viêm tụy cấp
• Nhiễm trùng liên quan đến ống soi
• Thủng ruột

Giải thích kết quả

• Tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán sỏi ống mật chủ; cho phép đồng thời nuôi cấy mật và dẫn lưu, lấy sỏi, hoặc đặt stent trong viêm đường mật cấp

Chẩn đoán phân biệt

Viêm túi mật cấp (Liên quan: Viêm túi mật)

• Viêm cấp tính của túi mật; phổ biến nhất do tắc nghẽn ống cổ túi mật bởi sỏi mật bị kẹt
• Biểu hiện đau dữ dội vùng hạ sườn phải giống như viêm đường mật cấp; cũng có thể sốt
• Không giống viêm đường mật cấp, có thể có buồn nôn và nôn, khối sờ thấy được ở vùng hạ sườn phải, và dấu hiệu Murphy dương tính, nhưng hiếm khi vàng da
• Chẩn đoán được xác nhận bằng tiền sử, sự hiện diện của bằng chứng lâm sàng và xét nghiệm về viêm tại chỗ có hoặc không có viêm toàn thân, và kết quả siêu âm hoặc xạ hình mật đặc trưng

Đau quặn đường mật (do sỏi mật) (Liên quan: Sỏi mật và Sỏi ống mật chủ)

• Đau quặn đường mật mô tả cơn đau liên quan đến tắc nghẽn tạm thời của ống cổ túi mật bởi sỏi mật
• Biểu hiện đau dữ dội vùng hạ sườn phải giống như viêm đường mật cấp
• Không giống như viêm đường mật, cơn đau hết sau vài giờ và không liên quan đến sốt, rét run, hoặc vàng da; có thể xảy ra sau bữa ăn hoặc vào ban đêm
• Chẩn đoán dựa trên tiền sử, không có dấu hiệu viêm toàn thân hoặc ứ mật khi khám thực thể, kết quả xét nghiệm, và sự hiện diện của sỏi mật nhưng không có bằng chứng giãn đường mật trên siêu âm

Sỏi ống mật chủ (Liên quan: Sỏi mật và Sỏi ống mật chủ)

• Mô tả sự hiện diện của sỏi mật trong ống mật chủ, có thể gây tắc nghẽn đường mật
• Có thể biểu hiện đau vùng hạ sườn phải và vàng da giống như viêm đường mật cấp
• Không giống như viêm đường mật, cơn đau có thể hết và không liên quan đến sốt hoặc rét run
• Chẩn đoán được xác nhận bằng tiền sử; không có bằng chứng lâm sàng và xét nghiệm về viêm toàn thân; và kết quả siêu âm, CT, hoặc chụp cộng hưởng từ mật tụy đặc trưng

Viêm tụy cấp (Liên quan: Viêm tụy cấp)

• Viêm cấp tính của tụy
• Tương tự như viêm đường mật cấp, viêm tụy có thể biểu hiện đau bụng trên dai dẳng, dữ dội kèm sốt và vàng da
• Không giống như viêm đường mật cấp, cơn đau liên quan đến viêm tụy trầm trọng hơn khi nằm ngửa và có xu hướng lan ra sau lưng
• Trong các trường hợp nặng, có thể có vết bầm ở quanh rốn (dấu hiệu Cullen) hoặc hông (dấu hiệu Grey Turner)
• Chẩn đoán dựa trên tiền sử, khám thực thể, tăng lipase và/hoặc amylase có hoặc không kèm bilirubin trong xét nghiệm, và viêm tụy trên CT hoặc MRI

Điều trị

Mục tiêu

• Loại bỏ nhiễm trùng vi khuẩn bằng liệu pháp kháng sinh, có hoặc không kèm dẫn lưu đường mật
• Điều trị hỗ trợ tích cực cho rối loạn chức năng cơ quan liên quan đến nhiễm trùng huyết
• Loại bỏ sỏi mật hoặc các nguyên nhân khác gây tắc nghẽn đường mật

Xử trí ban đầu
Tiêu chí nhập viện

• Nhập viện tất cả bệnh nhân bị viêm đường mật cấp

Tiêu chí cho nhập ICU

• Nhập bệnh nhân bị viêm đường mật cấp nặng vào đơn vị chăm sóc tích cực; có thể cần hỗ trợ hô hấp và tuần hoàn

Khuyến nghị cho giới thiệu chuyên khoa

• Giới thiệu đến bác sĩ tiêu hóa hoặc bác sĩ phẫu thuật tổng quát hoặc gan mật

Các tùy chọn điều trị

• Bắt đầu liệu pháp kháng sinh tĩnh mạch theo kinh nghiệm ở tất cả bệnh nhân
• Chọn phác đồ kháng sinh dựa trên mầm bệnh có khả năng liên quan, chức năng thận và gan, và các yếu tố nguy cơ kháng kháng sinh
• Sử dụng 1 trong các thuốc sau trong viêm đường mật cấp nhẹ (độ I), mắc phải từ cộng đồng; cần phối hợp thêm metronidazole để điều trị kỵ khí nếu có miệng nối mật ruột:
  • Cephalosporins (ví dụ: cefazolin, cefotaxime, ceftriaxone, cefuroxime)
  • Carbapenems (ví dụ: ertapenem)
  • Fluoroquinolones (ví dụ: ciprofloxacin, levofloxacin, moxifloxacin)
• Sử dụng 1 trong các lựa chọn sau trong viêm đường mật cấp trung bình (độ II) mắc phải từ cộng đồng; cần phối hợp thêm metronidazole để điều trị kỵ khí nếu có miệng nối mật ruột:
  • Penicillin và chất ức chế β-lactamase (ví dụ: piperacillin-tazobactam)
  • Cephalosporins (ví dụ: cefepime, cefotaxime, ceftazidime, ceftriaxone, cefuroxime)
  • Carbapenems (ví dụ: ertapenem)
  • Fluoroquinolones (ví dụ: ciprofloxacin, levofloxacin, moxifloxacin)
• Điều trị viêm đường mật cấp nặng (độ III) hoặc liên quan đến chăm sóc y tế bằng vancomycin để phủ Enterococcus cộng với 1 trong các thuốc sau; cần phối hợp thêm metronidazole để điều trị kỵ khí nếu có miệng nối mật ruột:
  • Penicillin và chất ức chế β-lactamase (ví dụ: piperacillin-tazobactam)
  • Cephalosporins (ví dụ: cefepime, ceftazidime)
  • Carbapenem (ví dụ: ertapenem, imipenem-cilastatin, meropenem)
  • Monobactam (ví dụ: aztreonam)
  • Vancomycin cũng được khuyến nghị để phủ Enterococcus
• Thêm thuốc kháng nấm ở bệnh nhân có stent đường mật hoặc nhiễm trùng mắc phải trong bệnh viện
• Điều chỉnh phác đồ ban đầu theo kết quả cấy máu hoặc cấy mật nếu cần thiết
• Khi bệnh nhân có thể dung nạp đường uống, cân nhắc chuyển sang liệu pháp kháng sinh đường uống dựa trên mô hình nhạy cảm của bất kỳ vi sinh vật nào được xác định; các lựa chọn bao gồm bất kỳ loại nào sau đây có hoặc không kèm metronidazole:
  • Penicillin và chất ức chế β-lactamase (ví dụ: amoxicillin-clavulanate)
  • Cephalosporins (ví dụ: cephalexin)
  • Fluoroquinolones (ví dụ: ciprofloxacin, levofloxacin, moxifloxacin)
• Tiếp tục liệu pháp kháng sinh trong 4 đến 7 ngày sau khi nguồn nhiễm trùng được kiểm soát; nếu còn sỏi hoặc tắc nghẽn, tiếp tục điều trị cho đến khi giải quyết
• Thời gian ngắn kháng sinh (3 ngày) không thua kém thời gian thông thường (7 ngày) ở bệnh nhân viêm đường mật mức độ trung bình đến nặng về mặt điều trị khỏi lâm sàng, tái phát viêm đường mật và tỷ lệ tử vong
• Tiếp tục liệu pháp kháng sinh ít nhất 2 tuần nếu có nhiễm khuẩn huyết với cầu khuẩn gram dương
• Thời gian điều trị kháng sinh ngắn hơn (3 ngày) có thể phù hợp cho các trường hợp viêm đường mật nhẹ và một số trường hợp trung bình
• Cung cấp chăm sóc y tế hỗ trợ với giảm đau, truyền dịch tĩnh mạch, và theo dõi các dấu hiệu sinh tồn, và giữ bệnh nhân ở tình trạng nhịn ăn (NPO)
• Bệnh nhân bị viêm đường mật nặng (độ III) cần ổn định khẩn cấp và điều trị rối loạn chức năng cơ quan; có thể bao gồm hỗ trợ hô hấp và sử dụng thuốc vận mạch
• Sắp xếp dẫn lưu đường mật cho tất cả trừ các trường hợp viêm đường mật cấp nhẹ nhất
  • Các phương pháp bao gồm dẫn lưu nội soi, qua da qua gan, và phẫu thuật
  • Dẫn lưu qua nhú Vater bằng nội soi trong quá trình nội soi mật tụy ngược dòng là phương pháp được lựa chọn, ít xâm lấn, an toàn hơn, và liên quan đến tỷ lệ thành công cao hơn để giải quyết tắc nghẽn ống mật so với dẫn lưu đường mật qua da
  • 2 phương pháp chính—dẫn lưu mũi-mật qua nội soi với dẫn lưu ra ngoài và đặt stent đường mật qua nội soi—có kết quả tương tự; lựa chọn phụ thuộc vào sở thích của bác sĩ phẫu thuật
  • Các kỹ thuật mới hơn bao gồm dẫn lưu đường mật hỗ trợ bằng nội soi ruột thừa bóng và dẫn lưu đường mật dưới hướng dẫn siêu âm nội soi
  • Cắt cơ vòng qua nội soi cũng có thể được thực hiện để lấy sỏi đường mật và/hoặc đặt stent
  • Dẫn lưu qua da (dẫn lưu đường mật qua da qua gan) là một lựa chọn thay thế nếu dẫn lưu nội soi thất bại, khó khăn về mặt giải phẫu, hoặc không có sẵn
  • Liên quan đến tăng nguy cơ và yêu cầu nằm viện lâu hơn; được thực hiện ít thường xuyên hơn
  • Dẫn lưu qua phẫu thuật bằng cách tạo miệng nối túi mật ruột hoặc đặt ống chữ T hiếm khi được chỉ định, như một phương sách cuối cùng; có thể có vai trò ở bệnh nhân bị viêm đường mật cấp do ung thư ác tính không thể cắt bỏ (ví dụ: ung thư đầu tụy)
  • Mở túi mật qua da, một can thiệp cho viêm túi mật cấp, cũng có thể là một lựa chọn cho viêm đường mật cấp ở người lớn tuổi có nguy cơ cao hoặc bệnh nhân nguy kịch
• Thời gian phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và nguy cơ phẫu thuật
  • Viêm đường mật nhẹ (độ I)
    • Dẫn lưu đường mật không cần thiết cho hầu hết các trường hợp; có thể được thử nếu điều trị y tế ban đầu không hiệu quả trong 24 đến 48 giờ đầu tiên
    • Dẫn lưu và thủ thuật triệt để để giải quyết nguyên nhân viêm đường mật có thể được thực hiện tự chọn; không có lợi ích khi dẫn lưu sớm
  • Viêm đường mật trung bình (độ II)
    • Dẫn lưu đường mật sớm được chỉ định (được định nghĩa là trong vòng 24-48 giờ)
    • Hướng dẫn Tokyo định nghĩa dẫn lưu khẩn cấp và sớm lần lượt là trong vòng 12 hoặc 48 giờ; hướng dẫn của Hoa Kỳ khuyến nghị dẫn lưu trong vòng 48 giờ và hướng dẫn của châu Âu khuyến nghị dẫn lưu trong vòng 48 đến 72 giờ
    • Dẫn lưu nội soi mật tụy ngược dòng trong vòng 48 giờ kể từ khi khởi phát triệu chứng liên quan đến giảm tỷ lệ tử vong trong bệnh viện, tỷ lệ tử vong 30 ngày, và suy cơ quan, và thời gian nằm viện ngắn hơn
    • Ở bệnh nhân bị viêm đường mật mức độ trung bình đến nặng do tắc nghẽn đường mật ác tính, nội soi mật tụy ngược dòng trong vòng 48 giờ liên quan đến tỷ lệ tử vong 30 ngày và 100 ngày thấp hơn; tỷ lệ thấp nhất được quan sát thấy ở nhóm được dẫn lưu trong vòng 24 giờ
    • Thủ thuật triệt để để giải quyết nguyên nhân viêm đường mật cấp được chỉ định sau khi tình trạng chung đã cải thiện
  • Viêm đường mật nặng (độ III)
    • Thực hiện dẫn lưu đường mật khẩn cấp ngay sau khi bệnh nhân đã được ổn định (trong vòng 12-24 giờ)
    • Điều trị triệt để tình trạng cơ bản được chỉ định sau khi bệnh cấp tính đã thuyên giảm
• Sắp xếp điều trị triệt để nguyên nhân cơ bản của tắc nghẽn đường mật sau khi giải quyết viêm đường mật cấp
  • Điều trị thường bao gồm cắt túi mật nội soi tự chọn được thực hiện tối ưu trong vòng 6 tuần sau khi lấy sạch sỏi mật qua nội soi gây ra đợt cấp
  • Ở bệnh nhân bị hẹp đường mật lành tính, nên thực hiện điều trị nội soi hoặc phẫu thuật
  • Ở bệnh nhân bị hẹp ác tính và bệnh nhân bị rối loạn đông máu, nên đặt stent

Liệu pháp thuốc
Penicillin và chất ức chế β-lactamase

• Piperacillin-tazobactam
  • Piperacillin Sodium, Tazobactam Sodium Dung dịch tiêm; Người lớn: 3,375 g (3 g piperacillin và 0,375 g tazobactam) IV mỗi 6 đến 8 giờ hoặc 4,5 g (4 g piperacillin và 0,5 g tazobactam) IV mỗi 8 giờ trong 4 đến 7 ngày.
• Amoxicillin-clavulanic acid
  • Cho liệu pháp giảm dần đường uống
  • Amoxicillin Trihydrate, Clavulanate Potassium Viên uống; Người lớn: 500 mg amoxicillin với 125 mg clavulanate PO mỗi 12 giờ hoặc 250 mg amoxicillin với 125 mg clavulanate PO mỗi 8 giờ cho tổng thời gian điều trị 4 đến 7 ngày.

Carbapenems

• Ertapenem
  • Ertapenem Dung dịch tiêm; Người lớn: 1 g IV mỗi 24 giờ trong 4 đến 7 ngày.

Cephalosporins

• Cefazolin
  • Cefazolin Sodium Dung dịch tiêm; Người lớn: 1 g IV/IM mỗi 8 đến 12 giờ hoặc 2 g IV mỗi 8 giờ trong 4 đến 7 ngày.
• Cefepime
  • Cefepime Hydrochloride Dung dịch tiêm; Người lớn: 1 đến 2 g IV mỗi 8 đến 12 giờ trong 4 đến 7 ngày.
• Cefoxitin
  • Cefoxitin Sodium Dung dịch tiêm; Người lớn: 1 đến 2 g IV mỗi 6 giờ trong 4 đến 7 ngày.
• Ceftazidime
  • Ceftazidime Sodium Dung dịch tiêm; Người lớn: 1 đến 2 g IV mỗi 8 giờ trong 4 đến 7 ngày.
• Ceftriaxone
  • Ceftriaxone Sodium Dung dịch tiêm; Người lớn: 1 đến 2 g IV/IM mỗi 24 đến 48 giờ trong 4 đến 7 ngày.
• Cephalexin
  • Cho liệu pháp giảm dần đường uống
  • Cephalexin Monohydrate Viên nang uống; Người lớn: 1 đến 4 g/ngày PO chia mỗi 6 đến 12 giờ cho tổng thời gian điều trị 4 đến 7 ngày; liều thông thường: 500 mg PO mỗi 6 giờ hoặc 1000 mg PO mỗi 12 giờ.

Fluoroquinolones

• LƯU Ý: Fluoroquinolones đường toàn thân đã được liên kết với các tác dụng phụ nghiêm trọng gây mất khả năng và có thể không thể phục hồi liên quan đến hệ thần kinh trung ương, thần kinh, gân, cơ, và khớp. Fluoroquinolones nên được dành cho các nhiễm trùng vi khuẩn nghiêm trọng khi lợi ích vượt trội hơn nguy cơ tiềm ẩn của các tác dụng phụ nghiêm trọng.
• Ciprofloxacin
  • Ciprofloxacin Dung dịch tiêm; Người lớn: 400 mg IV mỗi 8 giờ trong 4 đến 7 ngày.
• Moxifloxacin
  • Liều IV
    • Moxifloxacin Hydrochloride Dung dịch tiêm; Người lớn: 400 mg IV mỗi 24 giờ trong 4 đến 7 ngày.
  • Liều uống
    • Moxifloxacin Hydrochloride Viên uống; Người lớn: 400 mg PO mỗi 24 giờ trong 4 đến 7 ngày.

Glycopeptide

• Vancomycin
  • Vancomycin Hydrochloride Dung dịch tiêm; Người lớn: 25 đến 30 mg/kg/liều (Tối đa: 2.000 mg/liều) IV liều nạp, sau đó 15 đến 20 mg/kg/liều IV mỗi 8 đến 12 giờ; điều chỉnh liều dựa trên thông số PK/PD mục tiêu. Cân nhắc liều nạp ở bệnh nhân nguy kịch. Điều trị trong 4 đến 7 ngày.
  • Vancomycin Hydrochloride Dung dịch tiêm; Người lớn béo phì: 25 đến 30 mg/kg/liều (Tối đa: 2.000 mg/liều) IV liều nạp, sau đó 15 đến 20 mg/kg/liều IV mỗi 8 đến 12 giờ (Tối đa thông thường: 4.500 mg/ngày); điều chỉnh liều dựa trên thông số PK/PD mục tiêu. Cân nhắc liều nạp ở bệnh nhân nguy kịch. Điều trị trong 4 đến 7 ngày.

Monobactam

• Aztreonam
  • Aztreonam Dung dịch tiêm; Người lớn: 1 đến 2 g IV mỗi 8 đến 12 giờ trong 4 đến 7 ngày.

Nitroimidazole

• Metronidazole
  • Liều IV
    • Metronidazole Dung dịch tiêm; Người lớn: 500 mg IV mỗi 6 đến 12 giờ hoặc 1,5 g IV mỗi 24 giờ trong 4 đến 7 ngày.
  • Liều uống
    • Metronidazole Viên uống; Người lớn: 500 mg PO mỗi 8 giờ trong 4 đến 7 ngày.

Thủ thuật điều trị
Dẫn lưu đường mật qua nội soi
Giải thích chung

• Thủ thuật dẫn lưu hệ thống ống mật bị tắc nghẽn; cũng có thể cho phép điều trị triệt để nguyên nhân tắc nghẽn
• Được thực hiện trong quá trình nội soi mật tụy ngược dòng, bao gồm đưa ống soi vào tá tràng, thông ống vào nhú tá tràng lớn, và tiêm chất cản quang vào đường mật và đường tụy
• Giảm áp đường mật đạt được bằng cách đặt stent hoặc dẫn lưu mũi-mật
• Các kỹ thuật mới hơn bao gồm dẫn lưu đường mật hỗ trợ bằng nội soi ruột thừa bóng và dẫn lưu đường mật dưới hướng dẫn siêu âm nội soi
• Cắt cơ vòng qua nội soi, trong đó ống mật được thông qua sphincterotome và cơ thắt nhú được cắt, cũng có thể được thực hiện để lấy sỏi ống mật chủ, điều trị hẹp, hoặc đặt stent

Chỉ định

• Điều trị viêm đường mật cấp do sỏi mật, hẹp ống mật, hoặc ung thư ác tính

Chống chỉ định

• Thủng ruột hiện có
• Bệnh nhân không ổn định
• Bất thường giải phẫu của đường tiêu hóa
• Giải phẫu đường tiêu hóa bị thay đổi do phẫu thuật
• Rối loạn đông máu chưa được điều trị

Biến chứng

• Viêm tụy cấp
• Nhiễm trùng liên quan đến ống soi
• Thủng ruột

Dẫn lưu đường mật qua da qua gan
Giải thích chung

• Đặt kim và ống dẫn lưu qua da và vào hệ thống ống mật dưới hướng dẫn siêu âm hoặc CT để dẫn lưu hệ thống ống mật bị tắc nghẽn
• Không yêu cầu gây mê tĩnh mạch hoặc gây tê, vì vậy có thể an toàn hơn ở bệnh nhân không ổn định về mặt lâm sàng

Chỉ định

• Điều trị hàng thứ hai cho viêm đường mật cấp
• Thường được thực hiện:
  • Sau khi dẫn lưu nội soi thất bại
  • Ở bệnh nhân có nhiều bệnh đồng mắc
  • Ở bệnh nhân có giải phẫu thay đổi do phẫu thuật không phù hợp cho liệu pháp nội soi
  • Nếu tắc nghẽn ở trên ống mật chủ hoặc khi cần dẫn lưu các phân đoạn riêng lẻ trong gan

Chống chỉ định

• Rối loạn đông máu
• Cổ trướng
• Tắc nghẽn đường mật trong gan

Biến chứng

• Chảy máu trong phúc mạc
• Viêm phúc mạc mật
• Nhiễm trùng huyết

Cắt túi mật
Giải thích chung

• Phẫu thuật cắt bỏ túi mật qua phẫu thuật mở hoặc nội soi
• Thủ thuật nội soi được ưu tiên trong tất cả các trường hợp, nhưng có thể cần chuyển sang phẫu thuật mở

Chỉ định

• Điều trị tự chọn sau khi lấy sạch sỏi mật qua nội soi gây ra đợt cấp viêm đường mật

Chống chỉ định

• Phẫu thuật bụng trước đó làm cản trở việc thực hiện an toàn thủ thuật
• Viêm tại chỗ nặng
• Bệnh nhân không ổn định
• Rối loạn đông máu chưa được điều trị
• Viêm phúc mạc toàn thể
• Xơ gan tiến triển hoặc suy gan
• Phẫu thuật túi mật trước đây
• Suy tim sung huyết
• Bệnh phổi tắc nghẽn

Biến chứng

• Áp-xe trong ổ bụng
• Viêm phúc mạc
• Rò rỉ mật
• Tổn thương ống mật chủ

Bệnh đồng mắc

Viêm đường mật xơ hóa nguyên phát

• Rối loạn tiến triển đặc trưng bởi viêm mạn tính và xơ hóa của đường mật dẫn đến hẹp đường mật
• Có thể tiến triển thành xơ gan, tăng áp lực tĩnh mạch cửa, và suy gan cần ghép gan
• Viêm đường mật cấp là một biến chứng phổ biến
• Điều trị bao gồm liệu pháp kháng sinh ban đầu và dẫn lưu, và nong hoặc đặt stent qua nội soi cho hẹp ưu thế; có thể chỉ định kháng sinh dự phòng dài hạn cho viêm đường mật tái phát

Viêm đường mật mủ tái phát

• Tình trạng mạn tính, tiến triển đặc trưng bởi sỏi đường mật trong gan, hẹp hoặc giãn ống mật, và các đợt tái phát viêm đường mật
• Liên quan đến các biến chứng như áp-xe gan, xơ gan, và ung thư đường mật
• Các đợt viêm đường mật đòi hỏi can thiệp khẩn cấp và điều trị kháng sinh; điều trị triệt để có thể bao gồm cắt bỏ gan, phẫu thuật nối tắt, hoặc ghép gan

Quần thể đặc biệt

Bệnh nhân mang thai

• Chẩn đoán hình ảnh có thể bao gồm siêu âm bụng hoặc chụp cộng hưởng từ, nhưng không khuyến nghị CT do phơi nhiễm bức xạ cho thai nhi
• Nội soi mật tụy ngược dòng với cắt cơ vòng có tỷ lệ bệnh suất thai nhi và mẹ thấp
• Nên thực hiện che chắn thai nhi đúng cách trong quá trình soi huỳnh quang, hoặc thay vào đó có thể thực hiện nội soi mật tụy ngược dòng không sử dụng huỳnh quang
• Cắt túi mật được coi là thủ thuật an toàn ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ
• Kháng sinh nên được điều chỉnh để tránh độc tính tiềm ẩn cho thai nhi

Trẻ em bị teo đường mật sau phẫu thuật Kasai

• Tỷ lệ viêm đường mật sau phẫu thuật Kasai cao; ước tính khoảng 50% theo một số nghiên cứu
• Tăng áp lực tĩnh mạch cửa liên quan đến tăng nguy cơ viêm đường mật ở những bệnh nhân này
• Đánh giá chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm cho những bệnh nhân này tương tự như cho bệnh nhân người lớn

Biến chứng và Tiên lượng

Biến chứng

• Tắc nghẽn hoặc viêm đường mật tái phát
• Áp-xe gan
• Viêm tụy cấp
• Nhiễm trùng huyết

Tiên lượng

• Tiên lượng phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, có thể từ tự giới hạn đến nặng và có thể đe dọa tính mạng
• Hầu hết các trường hợp đáp ứng với điều trị y tế ban đầu
• Tỷ lệ tử vong đã giảm trong những thập kỷ gần đây từ hơn 30% trước năm 1980 xuống còn giữa 2,7% và 10% sau năm 1980
• Dẫn lưu đường mật sớm (trong vòng vài giờ) liên quan đến ít suy cơ quan dai dẳng hơn và thời gian nằm viện ngắn hơn cho bệnh nhân nguy kịch
• Giảm albumin máu, mức procalcitonin huyết thanh lớn hơn 0,5 nanograms/mL, mức interleukin-6 nhỏ hơn 2,5 pg/mL, và chỉ số BMI cao liên quan đến tăng tỷ lệ tử vong

Sàng lọc và Phòng ngừa

Sàng lọc: Không áp dụng

Phòng ngừa

• Viêm đường mật cấp có thể được phòng ngừa bằng điều trị kịp thời tắc nghẽn đường mật
• Viêm đường mật tái phát liên quan đến sỏi mật có thể được phòng ngừa bằng cắt túi mật

BẢNG CHÚ GIẢI THUẬT NGỮ Y HỌC ANH PHÁP VIỆT LIÊN QUAN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Kimura Y et al: TG13 current terminology, etiology, and epidemiology of acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 20(1):8-23, 2013
2. Mosler P: Management of acute cholangitis. Gastroenterol Hepatol (NY). 7(2):121-3, 2011
3. Miura F et al: Tokyo Guidelines 2018: initial management of acute biliary infection and flowchart for acute cholangitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 25(1):31-40, 2018
4. Gomi H et al: Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 25(1):3-16, 2018
5. Thuluvath AJ et al: Evaluation of Charcot triad, Reynolds pentad, and Tokyo guidelines for diagnosis of cholangitis secondary to choledocholithiasis across patient age groups. Mayo Clin Proc Innov Qual Outcomes. 5(2):377-87, 2021
6. Kiriyama S et al: Tokyo Guidelines 2018: diagnostic criteria and severity grading of acute cholangitis (with videos). J Hepatobiliary Pancreat Sci. 25(1):17-30, 2018
7. van den Hazel SJ et al: Role of antibiotics in the treatment and prevention of acute and recurrent cholangitis. Clin Infect Dis. 19(2):279-86, 1994
8. An Z et al: Acute cholangitis: causes, diagnosis, and management. Gastroenterol Clin North Am. 50(2):403-14, 2021
9. Lee JG: Diagnosis and management of acute cholangitis. Nat Rev Gastroenterol Hepatol. 6(9):533-41, 2009
10. Abraham S et al: Surgical and nonsurgical management of gallstones. Am Fam Physician. 89(10):795-802, 2014
11. Ely R et al: The Emergency medicine-focused review of cholangitis. J Emerg Med. 54(1):64-72, 2018
12. Bonomo RA et al: 2024 Clinical Practice Guideline Update by the Infectious Diseases Society of America on Complicated Intra-abdominal Infections: Risk Assessment, Diagnostic Imaging, and Microbiological Evaluation in Adults, Children, and Pregnant People. Clin Infect Dis. ePub, 2024
13. Ziessman HA: Acute cholecystitis, biliary obstruction, and biliary leakage. Semin Nucl Med. 33(4):279-96, 2003
14. Tomizawa M et al: An association of elevated levels of alkaline phosphatase and gamma-glutamyl transpeptidase with acute cholangitis. Hepatogastroenterology. 61(130):291-5, 2014
15. Negm AA et al: Routine bile collection for microbiological analysis during cholangiography and its impact on the management of cholangitis. Gastrointest Endosc. 72(2):284-91, 2010
16. American College of Radiology: ACR Appropriateness Criteria: Right Upper Quadrant Pain. ACR website. Updated 2022. Accessed February 16, 2025. https://acsearch.acr.org/docs/69474/Narrative/
17. European Association for the Study of the Liver (EASL): EASL Clinical Practice Guidelines on the prevention, diagnosis and treatment of gallstones. J Hepatol. 65(1):146-81, 2016
18. Eun HW et al: Assessment of acute cholangitis by MR imaging. Eur J Radiol. 81(10):2476-80, 2012
19. Duncan CB et al: Evidence-based current surgical practice: calculous gallbladder disease. J Gastrointest Surg. 16(11):2011-25, 2012
20. Garrow D et al: Endoscopic ultrasound: a meta-analysis of test performance in suspected biliary obstruction. Clin Gastroenterol Hepatol. 5(5):616-23, 2007
21. ASGE Standards of Practice Committee et al: The role of ERCP in benign diseases of the biliary tract. Gastrointest Endosc. 81(4):795-803, 2015
22. Adler DG et al: ASGE guideline: the role of ERCP in diseases of the biliary tract and the pancreas. Gastrointest Endosc. 62(1):1-8, 2005
23. ASGE Standards of Practice Committee et al: ASGE guideline on the role of endoscopy in the evaluation and management of choledocholithiasis. Gastrointest Endosc. 89(6):1075-105.e15, 2019
24. Ahmad M et al: Differential diagnosis of gallstone-induced complications. South Med J. 93(3):261-4, 2000
25. Basnayake C et al: Blood tests for acute pancreatitis. Aust Prescr. 38(4):128-30, 2015
26. Srinu D et al: Conventional vs Short Duration of Antibiotics in Patients With Moderate or Severe Cholangitis: Noninferiority Randomized Trial. Am J Gastroenterol. 119(1):176-82, 2024
27. Haal S et al: Antibiotic Therapy of 3 Days May Be Sufficient After Biliary Drainage for Acute Cholangitis: A Systematic Review. Dig Dis Sci. 66(12):4128-4139, 2021
28. Satake M et al: Three-day antibiotic treatment for acute cholangitis due to choledocholithiasis with successful biliary duct drainage: A single-center retrospective cohort study. Int J Infect Dis. 96:343-347, 2020
29. Buxbaum JL et al: ASGE guideline on the management of cholangitis. Gastrointest Endosc. ePub, 2021
30. Mukai S et al: Indications and techniques of biliary drainage for acute cholangitis in updated Tokyo Guidelines 2018. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 24(10):537-49, 2017
31. Sulzer JK et al: Cholangitis: causes, diagnosis, and management. Surg Clin North Am. 99(2):175-84, 2019
32. Park JM et al: Percutaneous cholecystostomy for biliary decompression in patients with cholangitis and pancreatitis. J Int Med Res. 46(10):4120-8, 2018
33. Li YL et al: Percutaneous cholecystostomy for high-risk patients with acute cholangitis. Medicine (Baltimore). 97(19):e0735, 2018
34. Hakuta R et al: No association of timing of endoscopic biliary drainage with clinical outcomes in patients with non-severe acute cholangitis. Dig Dis Sci. 63(7):1937-45, 2018
35. Manes G et al: Endoscopic management of common bile duct stones: European Society of Gastrointestinal Endoscopy (ESGE) guideline. Endoscopy. 51(5):472-91, 2019
36. Iqbal U et al: Emergent versus urgent ERCP in acute cholangitis: a systematic review and meta-analysis. Gastrointest Endosc. 91(4):753-60.e4, 2020
37. Park N et al: Optimal timing of endoscopic retrograde cholangiopancreatography for acute cholangitis associated with distal malignant biliary obstruction. BMC Gastroenterol. 21(1):175, 2021
38. Buonocore MR et al: Timing of endoscopic therapy for acute bilio-pancreatic diseases: a practical overview. Ann Gastroenterol. 34(2):125-9, 2021
39. Li VK et al: Optimal timing of elective laparoscopic cholecystectomy after acute cholangitis and subsequent clearance of choledocholithiasis. Am J Surg. 200(4):483-8, 2010
40. FDA: Drug Safety Communication: FDA Updates Warnings for Oral and Injectable Fluoroquinolone Antibiotics Due to Disabling Side Effects. FDA website. Updated December 20, 2018. Accessed February 16, 2025. https://www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/ucm511530.htm
41. Overby DW et al: SAGES guidelines for the clinical application of laparoscopic biliary tract surgery. Surg Endosc. 24(10):2368-86, 2010
42. Chapman R et al: Diagnosis and management of primary sclerosing cholangitis. Hepatology. 51(2):660-78, 2010
43. Seo N et al: Sclerosing cholangitis: clinicopathologic features, imaging spectrum, and systemic approach to differential diagnosis. Korean J Radiol. 17(1):25-38, 2016
44. Chapman MH et al: British Society of Gastroenterology and UK-PSC guidelines for the diagnosis and management of primary sclerosing cholangitis. Gut. 68(8):1356-78, 2019
45. You MS et al: Natural course and risk of cholangiocarcinoma in patients with recurrent pyogenic cholangitis: a retrospective cohort study. Gut Liver. 13(3):373-9, 2019
46. Azab M et al: Safety of endoscopic retrograde cholangiopancreatography (ERCP) in pregnancy: a systematic review and meta-analysis. Saudi J Gastroenterol. 25(6):341-54, 2019
47. Cappell MS et al: Systematic review of safety and efficacy of therapeutic endoscopic-retrograde-cholangiopancreatography during pregnancy including studies of radiation-free therapeutic endoscopic-retrograde-cholangiopancreatography. World J Gastrointest Endosc. 10(10):308-21, 2018
48. Cosenza CA et al: Surgical management of biliary gallstone disease during pregnancy. Am J Surg. 178(6):545-8, 1999
49. Baek SH et al: The Epidemiology and Etiology of Cholangitis After Kasai Portoenterostomy in Patients With Biliary Atresia. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 70(2):171-7, 2020
50. Cheng K et al: Cholangitis in Patients With Biliary Atresia Receiving Hepatoportoenterostomy: A National Database Study. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 71(4):452-8, 2020
51. Aboelsoud M et al: Early biliary drainage is associated with favourable outcomes in critically-ill patients with acute cholangitis. Prz Gastroenterol. 13(1):16-21, 2018