Phá Thai Nội Khoa Đến Hết 9 Tuần Vô Kinh

Đại cương

Phá thai được cho phép tại Việt Nam, ước tính hàng năm có khoảng hơn 500.000 trường hợp phá thai tại Việt Nam. Phá thai nội khoa chính thức triển khai thành dịch vụ tại Việt Nam từ 2002 và ngày càng được chọn lựa do tính an toàn,  hiệu quả và thuận tiện của phương pháp.

Phá thai nội khoa đến hết 9 tuần vô kinh là phương pháp chấm dứt thai kỳ trong tử cung bằng cách sử dụng phối hợp Mifepriston và Misoprostol gây sẩy thai, cho các thai đến hết 9 tuần (63 ngày).

Tuyến áp dụng.

Tuyến trung ương: áp dụng cho tuổi thai đến hết 63 ngày. -Tuyến tỉnh: áp dụng cho tuổi thai đến hết 56 ngày.

Tuyến huyện: áp dụng cho tuổi thai đến hết 49 ngày (đối với khoa Chăm sóc SKSS huyện, do giám đốc Sở Y tế quyết định căn cứ vào điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực cụ thể của khoa)

Người thực hiện.

Bác sĩ chuyên khoa phụ sản được huấn luyện về phá thai nội khoa và thành thạo kỹ thuật phá thai bằng phương pháp ngoại khoa.

Chỉ định

Thai trong tử cung với tuổi thai phù hợp theo tuyến được phép áp dụng.

Chống chỉ định

Tuyệt đối.

Bệnh lý tuyến thượng thận.

Điều trị corticoid toàn thân lâu ngày.

Tăng huyết áp, hẹp van 2 lá, tắc mạch hoặc có tiền sử tắc mạch.

Rối loạn đông máu, sử dụng thuốc chống đông.

Thiếu máu nặng.

Dị ứng mifepriston hay misoprostol.

Tương đối.

Đang cho con bú.

Đang đặt dụng cụ tử cung (có thể lấy DCTC trước phá thai bằng thuốc).

Đang viêm nhiễm đường sinh dục cấp tính (cần điều trị trước)

Chuẩn bị

Điều kiện áp dụng.

Khách hàng có thể tới được cơ sở y tế trong vòng 60 phút.

Cơ sở vật chất.

Nơi cung cấp dịch vụ phải có nhà vệ sinh gần phòng theo dõi khi thực hiện phá thai.

Có phòng thủ thuật và phương tiện đủ tiêu chuẩn theo qui định để thực hiện can thiệp khi cần.

Phương tiện dụng cụ: cấp cứu, xử lý dụng cụ và chất thải.

Thuốc: mifepriston, misoprostol, giảm đau, cấp cứu chống choáng.

Chuẩn bị  khách hàng

Người cung cấp dịch vụ tự giới thiệu với khách hàng

Hỏi tiền sử nội ngoại khoa ,sản phụ khoa ,tiền sử dị ứng

Hỏi ngày đầu của kỳ kinh cuối

Khám lâm sàng,khám  hỏi bệnh sử đánh giá chỉ định và chống chỉ định

Siêu âm đánh giá chính xác tuổi thai

Hồ sơ bệnh án bệnh án

Điền đầy dủ vào hồ sơ bệnh án phá thai

Các bước tiến hành

Tư vấn phá thai bằng thuốc (khuyến khích nữ hộ sinh được đào tạo làm công tác tư vấn).

Giới thiệu hiệu quả của phá thai bằng thuốc và khẳng định khách hàng phải chấp nhận hút thai nếu phá thai bằng thuốc thất bại.

Giới thiệu qui trình phá thai bằng thuốc: cách uống thuốc và sự xuất hiện của các triệu chứng bình thường sau uống thuốc (ra huyết âm đạo và đau bụng). Nhấn mạnh sự cần thiết của việc khám lại theo hẹn.

Tư vấn cách tự theo dõi và tự chăm sóc sau dùng thuốc phá thai.

Giới thiệu các tác dụng phụ của thuốc phá thai và cách xử lý.

Kê đơn thuốc giảm đau.

Nhấn mạnh các triệu chứng cần trở lại cơ sở y tế ngay.

Cung cấp thông tin liên lạc trong những tình huống cấp cứu.

Cung cấp thông tin về khả năng có thai trở lại sau phá thai bằng thuốc.

Giới thiệu các BPTT, giúp khách hàng lựa chọn BPTT phù hợp và hướng dẫn khách hàng sử dụng đúng.

Cung cấp BPTT hoặc giới thiệu địa điểm cung cấp BPTT.

Qui trình phá thai.

Thai đến hết 49 ngày.

Uống 200 mg mifepriston tại cơ sở y tế và theo dõi sau uống 15 phút. Uống hoặc ngậm dưới lưỡi 400 mcg misoprostol sau khi dùng mifepriston từ 36 đến 48 giờ, có thể uống tại cơ sở y tế hay tại nhà.

Thai từ 50 đến hết 63 ngày.

Uống 200 mg mifepriston.

Ngậm dưới lưỡi 800 mcg misoprostol (nếu khách hàng nôn nhiều có thể đặt túi cùng sau) sau khi dùng mifepriston từ 36 đến 48 giờ, tại cơ sở y tế và theo dõi tại cơ sở y tế ít nhất 3 giờ.

Theo dõi

Theo dõi trong những giờ đầu sau uống thuốc.

Dấu hiệu sinh tồn mỗi giờ một lần trong 3 giờ đầu (nếu cần).

Tình trạng ra máu âm đạo, đau bụng (có thể dùng thuốc giảm đau nếu cần) và các triệu chứng tác dụng phụ: nôn, buồn nôn, tiêu chảy, sốt.

Khám lại sau 2 tuần.

Đánh giá hiệu quả điều trị.

Sẩy thai hoàn toàn: kết thúc điều trị.

Sót thai, sót rau, thai lưu: có thể tiếp tục dùng misoprostol đơn thuần liều 400 – 600 mcg uống hay ngậm dưới lưỡi hoặc hút buồng tử cung.

Thai tiếp tục phát triển: hút thai

Ứ máu trong buồng tử cung: tùy theo mức độ, có thể  điều trị nội khoa hay hút buồng tử cung

Xử trí tai biến

Tai biến: chảy máu nhiều, rong huyết kéo dài, nhiễm khuẩn, sót thai, sót rau.

Xử trí: theo phác đồ cho từng tai biến.