Gãy hai xương cẳng chân ở trẻ em

ĐẠI CƯƠNG

Phân loại

Gãy xương chày

Gãy hành xương đầu trên xương chày.

Gãy thân xương chày.

Gãy hành xương đầu dưới xương chày.

Gãy xương mác

Tần số

Gãy hai xương cẳng chân đứng thứ ba sau gãy 2 xương cẳng tay và đùi.

70% gãy xương chày đơn độc, 50 – 70% gãy 1/3 dưới, 19 – 30% gãy 1/3 giữa.

Gãy xương mác đơn độc ở trẻ em rất hiếm gặp.

Cơ chế

Gãy hành xương đầu trên xương chày: lực tác động lúc gối ở tư thế duỗi vẹo ngoài.

Gãy thân xương chày: lực xoắn vặn hoặc trực tiếp.

Gãy hành xương đầu dưới xương chày: lực nén liên tục, đa số là gãy cong tạo hình.

CHẨN ĐOÁN

Bệnh sử

Triệu chứng lâm sàng

Sưng, đau cẳng chân.

Đau chói ở vị trí gãy.

Lạo xạo xương.

Hạn chế vận động.

Biến dạng chi: vẹo trong (gãy xương chày đơn độc), vẹo ngoài hay ngắn chi (gãy hai xương cẳng chân).  – Tìm tổn thương mạch máu (bắt mạch mu chân và chày sau).

Cận lâm sàng:

X-quang thẳng và nghiêng lấy qua hai diện khớp.

ĐIỀU TRỊ

Nên tiến hành dưới gây mê

Gãy hành xương đầu trên xương chày.

Bó bột đùi bàn chân với tư thế gối gập 5 – 10^o 

Tháo bột sau 6 tuần.

Mổ hở khi điều trị bảo tồn thất bại.

Gãy thân xương chày

Bó bột đùi bàn chân với tư thế gối gập 45^o

Gãy không vững có thể xuyên kim hoặc mổ hở.

Gãy hành xương đầu dưới xương chày

Bó bột khi gãy vững.

Gãy không vững có thể xuyên kim hoặc mổ hở.

THEO DÕI

Gãy hành xương đầu trên xương chày: gối vẹo ngoài tự điều chỉnh 18-36 tháng, mổ sau 18 tháng và gối vẹo ngoài trên 10^o

Gãy thân xương cẳng chân:

Tái khám sau 3 tuần bó bột.

Các biến dạng chi có thể chấp nhận được khi:

Vẹo trong và vẹo ngoài < 10 độ ở trẻ < 08 tuổi, < 5 độ ở trẻ > 08 tuổi.

Gập góc ra trước < 10^o

Ngắn chi < 1 cm.